25/11/14

Mundo Anillo

Mundo Anillo é unha novela de Larry Niven (USA, 1938) publicada en 1970 e gañadora dos premios Hugo, Locus e Nébula, é dicir, os maís importantes, sendo das poucas novelas que posúen os tres.

No ano 2850, as distintas especies racionais do universo coñecido deben iniciar unha migración pois o núcleo da galaxia vai estoupar. De feito xa estoupou, pero os efectos tardarán algúns miles de anos en chegar á terra. Dous seres humanos, un kzin (especie que recorda os felinos, seres fortes e máis grandes que os humanos) e un titerote (ser hervíboro, con dúas cabezas e tres pernas, sin brazos) emprenden unha viaxe exploratoria na que se topan co Mundo Anillo. Un anel contínuo orbita en torno á súa estrela, situada no centro del. De proporciones xigantescas, (150 millóns de quilómetros de radio, pouco máis de millón e medio de quilómetros de ancho e con paredes laterais de 1.600 km de altura.
Cando os expedicionarios atopan o Mundo Anillo caen nel e deben buscar a forma de regresar. Nese mundo houbo unha civilización moi adiantada pero pasou algo que a fixo retroceder e olvidar moitas das cousas que coñecía.

Nesta novela temos varias innovacións: as viaxes a velocidades hiperlumínicas son cousa frecuente, o tempo deténse de forma sinxela para evitar danos aos viaxeiros, a sorte incorpórase como rasgo xenético, existen procedimientos para alongar a vida humana practicamente sen límite e unha das especies racionais manipula a todos os niveis ás outras dúas.

Larry Niven recibiu noitas críticas pola non consistencia de Mundo Anillo. En efecto, tal mundo sería inestable e acabaría colisionando coa estrela. En 1979 escribiu unha continuación na que tentaba arranxar este problema.Respecto a todo o demáis (viaxes a velocidade superiores á da luz,detención do tempo, etc,), parece que non hai problema. En fin...

Dispoñible na biblioteca do IES de Teis.

22/9/14

El tarot ¡vaya timo!

Este libro pertence á colección editada pola editorial Laetoli en colaboración coa Sociedade para o Avance do Pensamento Crítico(SAPC). O autor e Javier Cavanilles, conocido escéptico, autor de diversos artículos nos diarios El Mundo e Luz de Levante, así como de varios libros (un sobre as afamadas caras de Belmez). Tamén ten moitos detractores, entre outros, este.

O autor conta a historia das cartas de tarot, xurdido nun primeiro momento como mero xogo na Italia do século XIV. As presuntas virtudes adivinatorias e o presunto saber antigo que as acompañan (mesmo remontándose ao Exipto dos faraóns) foron segundo o autor, engadidos moi posteriores. Tamén fala das barallas mais significativas, interesantes ou artísticas.

Aínda que lle quitemos ao tarot todo o misterio e o carácter paranormal, aínda queda unha historia moi interesante dun xogo clásico e unhas cartas certamente entretidas. O autor documenta esta historia, coas aportacións de tódolos charlatáns e oportunistas que acabaron convertindo o tarot no que é hoxe: un invento máis para enganar á poboación benintencionada.

Disponible na biblioteca do IES de Teis


9/7/14

La luna es una cruel amante

Novela de Robert A. Heinlein (EUA, 1907-1988), considerado un dos grandes do período dourado da ciencia ficción. Foi publicada en 1966 e gañadora do premio Hugo de 1967.
No século XXI hai case cen anos que a lúa foi colonizada. Ao comezo, foi utilizada como prisión onde enviaban os reclusos mais perigosos da terra. Os descendentes deses presos e poboadores novos (reclusos ou non) viven agora na lúa baixo o goberno dictatorial dun Alcaide nomeado pola Autoridade Lunar (da terra). Os colonos son obrigados a cultivar cereais e a fabricar certos produtos que son enviados á terra sen que eles poidan influir nos acordos comerciais. Esto da lugar a un malestar que desemboca nunha revolución. A novela é a historia desta revolución narrada por un dos seus protagonistas, Manuel, Mannie, García O'Kelly Davis, un técnico informático que nunca pensou ser un ideólogo nen  un revolucionario. Peza fundamental é Mike, un supercomputador que espertóu, tomóu conciencia de si mesmo. Mike é capaz de adoptar persoalidades e ter sentimentos. Mesmo está moi interesado no humor humano.

Os revolucionarios da lúa perseguen un sistema político e económico baseado no liberalismo mais esaxerado. Fuxen de todo tipo de impostos. Polo camiño da revolución van abandonando certos valores éticos para favorecer a poboación. (Todo para o pobo, pero que o pobo non moleste, non opine, porque non sabe).

Os poderes de Mike son, certamente, futuristas. As comunicacións son áxiles, aínda que limitadas pola necesidade de ter un teléfono fixo a man. É interesante como plantexa os efectos da vida na baixa gravidade da lúa sobre os organismos das persoas. Un terráqueo non pode pasar moito tempo na lúa se quere estar en condición de poder voltar á terra.

Pero no que Heinlein fracasa (como tamén o fai nas súas novelas outro dos grandes: Asimov) é no papel da muller. Aínda que a sociedade é matriarcal e hai mulleres que son dirixentes da revolución, todas sorrín agradecidas diante dun piropo ou, mesmo, diante dunha palmada nas nádegas. Cousas dos anos sesenta do século pasado (espero). Porén, é interesante a variedade de familias que Heinlein propón.

17/6/14

Las estrellas, mi destino

Novela de Alfred Bester (EEUU, 1913-1987), publicada por primeira vez en 1955. Está considerada como unha das precursoras do subxénero cyberpunk. Trátase dunha variedade de novelas ce ciencia ficción caracterizada por un futuro dominado por grandes corporacións económicas e comerciais, gran nivel de tecnificación e nas que o protagonista adoita ser un antiheroe.

Estamos no século XXV. Hai cen anos que a humanidade descubriu o teletransporte, a posibilidade de transportarse dun lugar a outro a un mesmo polo poder da mente. Este fenómeno denomínase jaunteo, polo apelido da primeira persoa que o puido facer. O jaunteo revolucionou as comunicacións e as relacións sociais. O ser humano habita tres planetas e seis satélites do sistema solar. Unha crise económica provoca un enfrontamento entre os planetas interiores e os satélites exteriores. Neste enfrontamento vese atrapado Gulliver Foyle, un astronauta de terceira de naves de comercio, primitivo, cruel e ávido de vinganza que desenvolve unha gran intelixencia cando se atopa en situacións límite.
Foyle foi abandonado no espacio nunha nave averiada que levaba a bordo un material de poder explosivo varias veces superior ás bombas nucleares. A vinganza de Foyle mistúrase co interese de distintas forzas por recuperar aquel material: compañías da terra, compañías dos satélites, axencias de intelixencia, grandes abogados... Estas son as forzas que dominan o mundo.

26/5/14

La chica mecánica

Novela do autor estadounidense Paolo Bacigalupi (Colorado, 1972) publicada en 2009 e gañadora dos premios Hugo, Nebula e Locus.
Está considerada como unha das máximas representantes do subxénero clima ficción. Trátase dunha variedade do xénero distópico. A trama sitúase nun futuro no que a humanidade sofre as consecuencias negativas do cambio climático: aumento das temperaturas e do nivel do mar, escasez de alimentos e esgotamento dos combustibeis fósiles. Somentes os militares e algunhas persoas ricas e poderosas dispoñen de "diesel de carbón". O mundo está dominado polos fabricantes de calorías e os fabricantes de Joules. Os primeiros deseñan mediante enxeñería xenética vexetais e animais resistentes as novas enfermidades e de alto rendemento para alimentar á poboación. Os segundos buscan sistemas industriais que permitan fabricar máquinas. As fontes de enerxía máis estendidas son a forza muscular das persoas e a dos animais. Temos ordenadores a pedales, ventiladores a manivela. O transporte urbano é en bicilceta. Volven os rickshaws En moitos procesos utilízase a forza dos megodontes, especie de elefantes xenéticamente modificados. O transporte por mar é en barcos de vela, e por aire en dirixibles. Un sistema que parece ter certo éxito é o resorte percutor. Este utilízase en pistolas e rifles, pero tamén en motocicletas e automóveis.

As grandes corporacións fabricantes de calorías ou de joules dominan o mundo. O reino de Tailandia consegue manter a súa independencia destas corporacións gracias, en gran medida, á piratería xenética que lles permite producir os seus propios alimentos resistentes ás plagas, sen depender do exterior. Ademáis,o reino manténse estable e unido grazas á fidelidade da poboación á raíña e ao sentimento budista de resistir nesta vida para mellorar na próxima.

Neste contexto, a chica mecánica, un neoser  deseño xenético dos xaponeses, desencadena a grande crise que precipita toda a trama. As faccións políticas do reino e as corporacións extranxeiras tratan de sacar vantaxe da situación...

24/4/14

Por amor a la física

O autor desta obra de divulgación científica é o astrofísico e profesor Walter Lewin (Holanda, 1936). Lewin exerceu a docencia no MIT (Instituto Tecnolóxico de Massachusetts, Estados Unidos) durante máis de trinta anos, ao tempo que se adicaba a investigación no campo da astronomía de raios X.
Este libro recolle algunhas das leccións de física básica que deu no MIT tanto aos seus alunos de primeiro ano universitario como ao público en xeral. O estilo de Lewin e algunha das súas demostracións convertírono nun dos profesores de física máis famosos do mundo. A gravidade, a electricidade, o electromagnetismo, os arcos da vella,... son obxeto destas leccións.
Medio en serio e medio en broma, Lewin arrisca a súa vida poñéndoa en mans das leis da física nas que, como el di, confía cegamente. O que persigue e sorprender, que ninguén permaneza indiferente ante a física.

Tamén adica algúns capítulos á súa investigación científica que deu lugar ao descubrimento das estrelas binarias de neutróns e a confirmación dos buratos negros, entre outros fitos.

Dispoñible na biblioteca do IES de Teis.

7/3/14

El cuento de la criada

Novela publicada en 1985 pola escritora canadiana Margaret Atwood, premio Príncipe de Asturias das letras de 2008.

Esta novela é considerada por algúns críticos como de ciencia ficción, aínda que esto resulta algo forzado xa que non ten propiamente elementos científicos. O certo é que se trata dunha distopía, novela situada nun futuro indesexable, con perda de libertade e democracia. Ao igual que en Fahrenheit 451, unha das cousas que está prohibida é a lectura. Da mesma autora, temos neste blogue Oryx y Crake, distópica tamén pero máis científica. Porén, esta novela gañou o Premio Arthur C.Clarke á mellor opera prima de ciencia ficción de 1987.

Nun futuro situado a finais do século XX, os Estados Unidos convertíronse nunha dictadura relixiosa cristiana e puritana. Tódalas demáis confesións están prohibidas e castigadas coa morte. Ao igual que 1984 de Orwell, o estado mantén unha guerra fantasma da que se ten poucas noticias e que xustifica boa parte das restriccións das libertades.
A obra relata a situación dunha muller (a criada) e, por extensión, de todas as mulleres. As mulleres son obxectos clasificados en categorías en función das súas capacidades reproductoras. Así temos: Tías, Esposas, Criadas, Marthas, Econoesposas e Nonmulleres. A función das Criadas é seren fecundadas polos homes de certa relevancia social no réxime, chamados Comandantes, e cuias Esposas non teñen, pola idade ou por naturaleza, esta capacidade. No límite da cosificación, as Criadas perden o seu nome e chámanse Defred, Deglen,... segundo pertenzan ao Comandante Fred ou Glen.

Como en 1984, Fahrenheit 451 ou Un mundo feliz, os problemas veñen cando a alguén se lle da por pensar e facerse preguntas. A resposta do réxime é sempre a mesma: ou se pode reeducar ou se elimina. Neste caso, a eliminación chámase salvación.

4/2/14

Marte verde

Segunda entrega da triloxía marciana de Kim Stanley Robinson, publicada en 1994 e gañadora dos premios Hugo e Locus dese ano.

Despois do fracaso da revolución de 2061, os supervivintes dos primeiros cen poboadores de Marte están na clandestinidade esperando tempos mellores. O planeta ten xa moitas cidades e gran poboación. As tarefas de terraformación avanzan: a atmosfera é cada día máis densa e a temperatura media ambiente sube e está próxima aos cero graos celsius. Liques modificados xenéticamente liberados no chan sobreviven na superficie. Nalgunhas zonas mesmo resisten outros vexetais (musgos, cereais e algunhas arbores). Hai proxectos de inundar grandes cráteres para formar mares e océanos. Os seres humanos aínda necesitan vivir baixo cúpulas, pero o tempo en que sexan capaces de resistir no exterior está proximo.

Na Terra, as grandes compañías transnacionais  convertense en metanacionais: poucas e moi poderosas. Son propietarias dos países. Estes son, ao tempo, os seus clientes e os seus vasallos. Estas compañías pretenden repetir a situación en Marte: desexan ser as propietarias do planeta e, por tanto, dos seus recursos mineiros. A autoridade das Nacións Unidas é so nominal. A ONU é un títere nas mans das metanacionais.

Fronte a esta situación, os primeiros cen, moitos poboadores chegados con posterioridade e as novas xeneración de nados en Marte forman a resistencia. Non teñen as mesmas opinións, sobre todo no que se refire á terraformación. So lles une a oposición ao dominio comercial, político e militar de Marte por parte das metanacionais.  O xerme da revolución está plantado...

Nesta segunda parte, reconstrúese o ascensor espacial derribado na anterior. Os rebeldes, que na primeira parte fixeron desaparecer o satélite Fobos, agora fan o mesmo con Deimos mediante un inxenioso mecanismo. A enxeñería de cúpulas, edificios, pontes, vías de trens, vehículos terrestres e voadores, non coñeze límites. A xeoloxía de Marte (areoloxía), moi cambiada polos seres humanos, volve ter gran presenza. Ademais temos unha incipiente flora no planeta. As persoas viven 150 anos ou máis grazas a o tratamento xerontolóxico. Os primeiros seres humanos nados en Marte son moito máis altos e esbeltos debido a menor gravidade. É dicir, moita ciencia.
  

 

LinkWithin

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...